Camaret-sur-Mer.

Vertrokken uit Roscoff naar Camaret-sur-Mer op 18 september, na een verkeerd getimede poging een dag eerder. Omdat de dagen korter beginnen te worden en ik nou eenmaal graag bij daglicht in een vreemde haven aankom, is timing bij tochten van 13 uur waarbij men met stroming te maken krijgt essentieel geworden. En aankomen bij daglicht is al helemaal prettig in een vaargebied als Bretagne, waar de kustwateren bezaaid zijn met rotsen. De tocht van Roscoff naar Camaret was gelukkig de laatste tocht waar stroming een rol speelt.
Ook speelden dolfijnen eindelijk een rol. Rugvinnen waren aan het begin van de tocht van Roscoff naar Camaret al een paar keer te zien, maar het was aan het einde van de tocht dat flipper en zijn familie om de boot kwamen zwemmen. Een ervan sprong zelfs omhoog uit het water. Waar is je fototoestel verdorie als je het ding nodig hebt?
Deze tocht was de laatste tocht naar een haven in Frankrijk. Ik heb namelijk besloten de Golf van Biscaje in een keer over te steken. Op die manier heb ik de Golf van Biscaje voor het stormseizoen achter me liggen. Vanuit de Canarische Eilanden is de oversteek naar de Caraiben toch pas in januari te doen, dus eenmaal in Portugal heb ik de tijd.
Rumoer in de haven de dag na aankomst; een boot van les Sauveteurs en Mer, de Franse reddingbrigade, dropte met brullende motoren een Engels zeiljacht af. Het jacht bleek vanuit La Coruna te zijn vertrokken en onderweg te zijn naar Brest dat net ten noorden van Camaret ligt. Motorproblemen veroorzaakt door bacteriegroei in het brandstofsysteem zorgden echter voor problemen op het laatste stuk.

De kade van Camaret-sur-Mer.

Dit voormalige vissersdorpje heeft zich nu volledig op watersporters en dagjesmensen gericht. Bussen met -veelal bejaarde- toeristen worden 's ochtends afgezet en 's avonds weer opgehaald.

De Legostenen van Moeder Natuur.

Iemand is ooit begonnen met het opstapelen van wat stenen. En sindsdien zorgen toeristen en de plaatselijke jeugd ervoor dat de steentorentjes dit strand volledig bedekken.

Het scheepskerkhof.

Een deel van de kade naast de visserskapel is de laatste rustplaats voor de langzaam wegrottende houten vissersboten die ooit de vissersvloot van Camaret vormden.

Roscoff.

Op 12 september om 8 uur 's ochtend vertrokken naar Roscoff. Vanuit Cherbourg naar Roscoff is een tocht van 24 uur en dat betekent dus 's nachts doorvaren. En aangezien ik enige ervaring heb met 's nachts varen, was het een tocht waar ik tegenop keek. Niets is namelijk zo saai en eenzaam als 's nachts solo varen. En dan is er nog het katterige gevoel (kokhalzen) dat mij 's nachts parten speelt. Het is iets waar je echt aan moet wennen. Het gaat goed als je kunt slapen, maar dat kun je hier niet. Er is altijd wel een vissersbootje dat je in de gaten moet houden.
Van de legendarische stroming rond Cap de la Hague was niet veel te merken. Waarschijnlijk was dit doordat ik de dag na doodtij vetrok en om Alderney en Guernsey heen zeilde. 7,5 kn snelheid werd even aangetikt, maar viel daarna al snel terug naar 6.5.
Ook de nacht begon relatief goed. Het werd weliswaar windstil, maar de sterrenhemel, waar zelfs iets van een melkweg kon worden ontwaard, maakte veel goed. De stuurautomaat deed zijn werk, ik kon in de kajuit liggen en mijn ogen om het half uur dichtdoen en de motor bleef draaien. Toen ik echter om 3 uur naar buiten keek zag ik wat geflikker in de verte voor me. Bliksem. Er was enige regen voorspeld bij aankomst, maar geen onweer. Om 5 uur leek het erop dat het onweersfront voor me was langsgetrokken. Fout. Om half 7 zaten er onweer en de bijbehorende plensbui boven me. Gelukkig was het geen zware onweersbui, maar om die schichten om je heen het water te zien raken, soms niet meer dan anderhalve kilometer van je vandaan, is niet fijn wanneer je je realiseert dat je een 16 meter hoge bliksemafleider, die bovendien verbonden is met je electronica, op je boot hebt staan en dat jouw boot de enige bliksemafleider in een straal van 10 mijl is.
Natuurlijk hield de stuurautomaat er ook mee op. Zelf sturen dus. Gelukkig werd het inmiddels een beetje licht. Rond 8 uur was het onweer voorbij en was de zon boven de horizon te zien. De marina van Roscoff werd binnengelopen rond 9 uur.
De stuurautomaat doet het inmiddels weer. Na openen van de behuizing bleek er wat water naar binnen te zijn gelopen. Waarom men die dingen niet waterdicht maakt blijft me een raadsel. Enfin, een leuk klusje om zelf te doen.
Roscoff zelf blijkt een agrarisch plaatsje te zijn waar kleine, met kool, uien of winterpenen gevulde veldjes van keuterboeren het landschap bepalen. Omdat het stadje het aankomstpunt is voor een ferry uit Plymouth, is er voor de bezoekers uit Engeland een casino gebouwd. Ook is er een kleine exotische tuin waar bezoekers tegen betaling van 6 euro naar planten mogen kijken die ze in een tuincentrum gratis kunnen bewonderen.

Cherbourg.

Aangekomen in Cherbourg op 7 september. De stad is een verademing na Le Havre; veel parken, open ruimtes en een historische binnenstad. De invloed van de golfstroom die er voor zeer milde winters zorgt, is er duidelijk te zien. Veel plantensoorten die in Nederland 's de winter niet zouden overleven kunnen hier gedijen, ondanks dat de zomers in Cherbourg niet veel warmer zijn als in Nederland.
Willemijn ligt naast de Alunga uit het Zwitserse Basel, een jacht waarvan de mast 4 weken geleden is gebroken. De eigenaar, Walter, is een gepensioneerde Zwitserse agrarier die met zijn vrouw en hondje naar de Canarische eilanden onderweg is. Nieuwsgierig als ik ben knoopte ik een gesprek over het overduidelijk ontbreken van een mast op zijn boot met hem aan. Hij vertelde me dat hij zowel het jacht als de mast zelf had gebouwd. Dat laatste deed me fronsen. En nog meer toen hij me vertelde hoe de mast was geconstrueerd: 3 stalen buizen die een driehoek vormden met daartussen haakse en diagonale dwarsverbindingen. Zoals bij een hijskraan of een zendmast. De mast bleek bij 25 knopen wind te zijn gaan pompen en was slechts een half jaar oud. Walter is pas drie maanden geleden met zijn jacht, dat er verder zeer degelijk en picobello uitziet, gaan varen. Onder andere door rompslomp met de verzekering moet hij tot november wachten op een nieuwe mast. Dat wordt er dan wel eentje van een gerenommeerde fabrikant. Gelukkig weet hij zich te vermaken met het realiseren van veranderingen aan zijn boot, zoals het aanpassen van de reling voor de plaatsing van zonnepanelen, de realisering van ruggesteunen aan dek bij de mastvoet en natuurlijk een nieuwe mastvoet.

Standbeeld van Napoleon Bonaparte.

Twee eeuwen geleden veroverde hij een groot deel van Europa. Nu wijst hij de weg naar de plaatselijke snackbar.

La Pierre Noire.

Deze boei die vernoemd is naar Zwarte Piet ligt er lekker lui bij.

Tweemastschoener Avontuur.

De Avontuur is een in 1920 in Stadskanaal gebouwd schip dat tegenwoordig onder de vlag van Vanuatu zeilend vracht vervoert. Omdat het een van de schepen is die is aangesloten bij de Sailing Cargo Alliance, waarbij ook het bekende schip Tres Hombres is aangesloten, heeft het geen motor. De 15-koppige bemanning is internationaal. Het schip lag tijdens mijn bezoek twee weken in het binnenbassin te wachten op een goede wind.

Le Havre.

Op 3 september ben ik, weer op de motor wegens een tegenwind van 2 Bf, van Dieppe naar Le Havre gevaren. Het weerbericht had een weersverslechtering voorspeld om 02:00 's nachts, maar de wind ging binnen 5 seconden van 0 Bf naar 5 Bf om 22:10 's avonds, iets meer dan anderhalf uur nadat ik was aangekomen. 'Een klein uurtje later werd het nog slechter en stond er een vette 6 Bf.
In elk geval heeft Le Havre een goede WiFi-verbinding. Alle foto's tot en met Dieppe staan nu hier op Flickr. Woensdag, wanneer de zon weer schijnt en de wind oostelijk is, zal ik varen naar Cherbourg.
De kathedraal van Le Havre heeft van een afstand wel iets weg van een kleine versie van het Empire State Building. De kathedraal is gebouwd in 1959.
De meeste gebouwen in het westelijke deel van de stad zijn gebouwd in de jaren 50. De reden is dat een groot deel van Le Havre is platgebombardeerd in 1944. Er moesten na afloop van de oorlog zo snel mogelijk zoveel mogelijk woningen komen en het liefst voor zo min mogelijk geld. Dit resulteerde in een betonnen stad vol flats en appartementengebouwen. Erg lelijk. En erg jammer. Mocht je plannen hebben om ooit door Normandie te toeren, dan kun je Le Havre probleemloos overslaan.

Het centrale deel van Le Havre vanaf de golfbreker.

Een betonnen kathedraal tussen betonnen appartementengebouwen en betonnen flats. Willemijn ligt helemaal rechts aan de steiger.


Panorama van het inwendige van de kathedraal in Le Havre door Philippe Dutel.

Eglise Saint Joseph du Havre, Le Havre, France.